Aya neden gidilmiyor
DİKKAT: Bu yazı aya gidilmedi demiyor. 1972’den sonra neden bir daha gitmediler sorusuna verilen standart cevaplar geçersizdir diyor. Aynı şey değildir. Cevap verecekseniz lütfen bu ayrımın farkında olarak cevap verin.
1972’deki son Apollo seferinden bu yana geçen 53 yılda aya insan gönderilmedi veya gönderilemedi. Gösterilen gerekçeler inandırıcılıktan uzaktır.
1. “Maliyet yüksekti”
Apollo projesinin toplam 25,4 milyar dolar olarak açıklanan maliyeti içinde Apollo 17 seferinin birim maliyetini Grok 1,5 ila 2 milyar dolar olarak veriyor. Günümüz değerleriyle bu rakam 10-12 milyar dolar eder. ABD’nin güncel bir askeri projeye, örneğin F-35 uçakları tasarım ve imalatına harcadığı 2 trilyon doların yanında devede kulaktır. Ticari yolcu almak yoluyla dahi kısmen veya tamamen karşılanabilir.
1972’de 1,5 ila 2 milyar dolara mal olan bir seferin, biriken tecrübe ve gelişen teknolojiyle bugün çok daha ucuza mal edilebilmesi gerekir. Örneğin 32 Kb RAM ve yarım mHz hıza sahip bir minikompüter (HP 3000) 1972’de 95 bin dolar iken bugün, şayet imal edilse, muhtemelen birkaç sent eder.
2. “Gerek yoktu”
Apollo projesinin başarısı şayet ABD için büyük bir propaganda zaferi idiyse, bunun sürdürülmemesini veya sürdürülememesini anlamak güçtür.
ABD kültürünün temelinde yatan “keşif-fetih-işletme” mantığı neden aya uygulanmamıştır? Aya adam indirmek şayet marifet ise ve ABD bundan dolayı güç/onur kazanmışsa, ayda laboratuvar veya işletme kurmak, maden çıkarmak, turistik tesis yapmak, maydanoz yetiştirmek, ay tozu haplarını ilaç diye satmak veya ayın tümünü ABD adına zaptetmek şüphesiz daha büyük marifet ve daha büyük güç ve onur kaynağı olurdu.
Ayrıca ABD için gereksiz dahi olsa, bugün 1972 ABD’sinden çok daha ileri teknolojiye sahip Çin, Rusya, Hindistan ve hatta AB ülkelerinin neden aya adam göndermeye teşebbüs etmedikleri muammadır.
3. “İstemediler”
Doğru değildir. İstediler, uzun yıllar süren hazırlıktan sonra 2004’te Artemis programını başlattılar. 2022’de üst üste iki başarısızlıktan sonra bilinmez bir geleceğe ertelediler.
Şayet halen planlandığı gibi 2026 veya 2027’de Artemis aya insan taşımayı başarırsa yukarıdaki itirazlar geçersiz olmaz. İlk kez aya (inandırıcı bir şekilde) ayak basılması alkışlanır.
Kendimden de iyi bildiğim üzere bilgi ufkunun sınırlarını dolaşmaya kalktığınızda hiçbir işe tam olarak odaklanmamış oluyorsunuz. Yani her şey yarım. Her bilgi yarım. Bilgi göçebesi gibi tam da bir yerde duramadan oradan oraya. Bunun yerine oturup "tam" bir iş bitirmek ve tüm vaktini buna harcamak çok daha mantıklı gelmeye başladı hanidir. Tüm sözlükleriniz hakkında bir kullanıcı olarak halihazırda bilgim var. Söylemek istediğim şey -sadece- doğru dürüst bir deyimler derlememiz yok, doğru dürüst bir yazım kılavuzumuz yok (aman yarabbi tam bir çamur ortalık bu konuda). Bir el atılsa fena mı olurdu yani'ydi.
ps: Türkiye Tarihi harika fikir.
Burada detaylı anlatılmış:
https://www.scientificamerican.com/article/why-is-it-so-much-harder-for-nasa-to-send-people-to-the-moon-now-than-it-was-during-the-apollo-era/
Apollo programının maliyeti de 290 milyar dolar, iddia ettiğinizin çok üstünde. NASA'nın federal bütçe içindeki payı da uzay yarışı dönemine göre üçte bire inmiş durumda.
Hocam size saygım sonsuz ve yıllardır ilgiyle takip ederim, fakat bu komplo teorilerini bıraksanız keşke.